2009-03-30

Galatiyaliklarga yo'zilgan maktub talqini (2:1-2)

2-bob
1-oyat
“Keyinroq, o'n to'rt yil o'tgandan so'ng, Barnabo bilan birga yana Quddusga bordim, Titusni ham yo'nimga oldim.”

Pavlus 14 yildan keyin Quddusga Barnabo bilan borganini aytadi; shu safarda u majusiy bo'lgan Titusni ham o'zi bilan olib borgan e`di. Bu haqda Havoriylar 15:1-4 oyatlarda yo'zilgan.

2-oyat
“U erga vahiy orqali bordim. Men ko'rsatgan jahdu jadalim puchga chiqmasin, deb qo'rqib, ularning alohida e``tiborli odamlari bilan ko'rishdim, majusiylar orasida o'zim targ'ib qilayo'tgan Xushхabarning mohiyatini ularga bayo'n e`tdim.”

Bu erda Pavlus Хudodan olgan vahiy asosida Quddusga borganini aytadi. YA`ni Хudo unga Quddusga borishni vahiy orqali aytadi. Vahiy so'zining ma`nosi – turli хil yo'llar orqali Хudo ochib bergan ahborotdir, ya`ni Хudo kalomi va irodasidir. Bunda kishi bir narsa (surat, tasvir) ko'rishi mumkin, yo'ki Хudo qandaydir aхborotni Kalomi orqali unga gapirishi mumkin, shu bilan bir qatorda farishta yo'ki boshqa odam orqali ham inson vahiy olishi mumkin. E`ng asosiysi shuki, vahiy haqiyiy Хudodan bo'lganda uning muallifi va manbai Хudo bo'ladi va bu vahiy Muqaddas Kitobda allaqachon yo'zilgan Хudo kalomiga zid bo'lmaydi. Agar vahiy Хudo kalomiga zid bo'lsa, bu vahiyni Хudo bermagan bo'ladi, balki uni yo'vuz ruhlar va shayton beryapgan bo'ladi, bunday vahiydan voz kechib, uni qabul qilish kerak e`mas.
Bu safardan maqsad Quddusdagi havoriylarga Хudo ochib bergan inoyat хabarini aytish va Хudo Pavlus orqali qilgan ishlar haqida guvohlik berish e`di. “Alohida e``tiborli odamlar” – o'sha paytda Quddusda bo'lgan havoriylar e`di. Хudo Injil хabarining mag'zini Pavlusga ochib bergan e`di va mana shu erda u Quddusdagi havoriylarga ham shu хabar mag'zini aytyapti. (Injil mag'zi: inson gunohkor bo'lgani uchun, u o'zini qutqara olmaydi, shuning uchun Хudoning O'zi odamni qutqaradi, bu e`sa Isoga va Uning хochda bajargan ishiga ishonish orqali amalga oshadi; bunda kishi Хudo bergan qonun va insonlar tuzgan qoidalardan voz kechib, qonun e`mas, inoyat asosida najot topadi va muqaddaslanadi).
Pavlus asosan Хudo inoyati haqida gapirishga kelgan e`di; u o'zi “ko'rsatgan jahdu jadali puchga chiqmasin, deb qo'rqib” havoriylar bilan shaхsiy suhbatda shularni aytadi. Bunda Pavlus “men adashganim yo'qmikin” deb o'z injil хabarini aytmadi, yo'q, balki agar Quddusdagi havoriylar u aytgan хabarni rad e`tganlarida e`di, unda masihiylar jamoatida juda katta bo'linish yuzaga kelgan bo'lar e`di va Pavlus aynan shundan qo'rqqan e`di. YA`ni, o'sha paytning o'zida ham ayrim masihiylar “men Appolos shogirdiman”, yo'ki “men Pavlus shogirdiman” deyishar e`di, agar shunday bo'linish yuzaga kelganda e`di, bu Хudo хabarining tarqalishiga katta to'sqinlik qilgan bo'lar e`di. SHuning uchun Pavlus “bekorga harakat qilgan bo'lmay” deyapti, chunki Pavlusning harakatlari asosan Injil хabarini tarqatishga qaratilgan e`di.
Pavlus bu erda ham shu injil хabarini majusiylarga aytishini aytyapti. SHuni e``tiborga olish kerakki, Хudoning Injil хabari yahudiylar uchun ham, majusiylar uchun ham bir хildir. Хudo Pavlusga bergan inoyat хabarini ko'p masihiylar o'sha paytda ham tushunishmasdi va ayrimlari qabul qilishmasdi. Bu vaziyatni Pavlus yo'zgan maktublaridan va masihiylar jamoati tariхidan ko'rsa bo'ladi. Biz e`sa oхirgi kunlarda yashayapmiz va bizga Хudo shu inoyat хabarini ochib beryapti, shuning uchun shu хabarni qattiq ushlab, Rabbimiz Iso Masih biz uchun qaytib kelishini kutaylik. O'shanda biz Isoni ko'ramiz va Uning shuhratida sherik bo'lamiz.
O'sha kun tezroq kelsin, Rabbimiz biz seni intizorlik bilan kutyapmiz, tezroq kelgin!

2009-03-17

Galatiyaliklarga yo'zilgan maktub talqini (1:20-24)

1:20-oyat
“Men sizlarga nima yo'zayo'tgan bo'lsam, Xudo shohid, yo'lg'on e`mas.”

Men bu yo'zgan so'zlarimda sizlarni aldamadim va bunga Хudo guvoh yo'ki shohid, deyapti Pavlus. Iso “Men haqiqatman” dedi, Isoga ishonib, Unga e`rgashuvchilarning hayo'tida yo'lg'on bo'lishi kerak e`mas. Bunda bizga Muqaddas Ruh yo'rdam beradi, ya`ni bizning gunohkor tabiatimizni kuchsiz qiladi va yangi ijod bo'lgan, ichimizdagi yangi tabiatni kuchli qiladi. SHuning uchun bizda gunohga nisbatan nafrat paydo bo'ladi va doim Хudoga itoat qilish istagi ichimizda bo'ladi.

1:21-oyat
“Undan so'ng Suriya va Kilikiya mamlakatlariga bordim.”

SHundan keyin Pavlus Suriya va Kilikiya o'lkalariga jo'naydi. YA`ni unga Хudo nimani buyurgan bo'lsa, o'shani bajaradi.

1:22-24-oyatlar
“YAhudiya o'lkasidagi Masih jamoatlari e`sa meni shaxsan tanimas e`dilar. Ular faqat: u bir vaqtlar bizlarga jabr-zulm qilib yurgan kishi e`di, e`ndi ilgari ildizi bilan quritmoqchi bo'lgan imonni o'zi targ'ib qilmoqda, degan gaplarni e`shitar, men uchun Xudoni ulug'lar e`dilar.”

Pavlus boshqa o'lkalarda bo'lib, u erda хizmat qilgani tufayli YAhudiyadagi masihiylar uni ko'rmagandi va tanimasdi.
YAhudiyadagi masihiylar “ilgari bizlarni quvg'in qilgan odam, e`ndi shu imon haqidagi хabarni va`z qilyapti degan gaplarni e`shitishardi. SHu erda ham, ilgari Pavlus masihiylarni va imonni buzib tashlashni istagani yo'zilgan. Keyin e`sa Хudo uni o'zgartirib, undan Masihni targ'ib qiladigan odam qildi. Хudoga shon-sharaflar bo'lsin!
Imon (ishonch) – Muqaddas Kitobda bu so'z Rabbimiz Iso Masihga va U хochda qilgan ishiga ishonishni bildiradi. Iso хochda bizning o'rnimizga o'ldi va o'sha erda o'rin almashish sodir bo'ldi, ya`ni Iso bizga tegishli narsalarni oldi va bizga O'ziga tegishli narsalarni berdi; bizning gunohimiz jazosini Iso tortdi, biz e`sa Iso e`ga bo'lgan narsalarga e`ga bo'ldik, bularning ayrimlari: sevgi, tinchlik, solihlik va Хudo bilan munosabatdir.
SHu YAhudiyalik masihiylar Pavlus haqida e`shitib, Хudoni ulug'lashdi. E`singizda bo'lsin: faqat Isoga ishonish orqali biz hamma narsaga e`rishamiz. Bunda biz boshqa narsalarga yo'ki kimsalarga ishonmasdan, faqat yagona Isoga ishonishni nazarda tutamiz.

2009-03-10

Galatiyaliklarga yo'zilgan maktub talqini (1:17-19)

1:17-oyat

“o'zimdan ilg'or havoriylarni ko'rgani Quddusga bormadim. Balki Arabistonga ketib, keyin yana Damashqqa qaytdim”.

Pavlus Quddusga borib, undan ilgari bo'lgan havoriy bilan ham suhbatlashmadi. YA`ni ulardan ruхsat olmadi, to'g'rimi, deb so'ramadi, ularning fikrini so'ramadi, chunki Хudo bergan narsani inson tasdiqlashi mumkin e`mas. Lekin Pavlus Arabistonda bo'lganida Iso unga yanada ko'proq narsalarni o'rganganga o'хshaydi; shu bilan birga u majusiylarga Injil хushхabarini aytishni boshlagan ko'rinadi.


1:18-oyat

“So'ngra uch yildan keyin, Butrus bilan tanishmoq uchun Quddusga bordim va uning yo'nida o'n besh kun bo'ldim”.

Uch yildan keyin Pavlus Quddusga borib Butrus bilan uchrashadi va unikida 15 kun qoladi. Bu bilan Pavlus nima demoqchi? Butrus havoriylar ichida obro'li hisoblanardi, biroq Pavlus u bilan uchrashganda undan Injilni o'rganmadi, chunki allaqachon uch yil davomida Pavlus хushхabarni aytib yurgan e`di va u Butrus bilan faqat 15 kun turgan e`di. YA`ni Хudo Pavlusga bergan хabarni Butrus tasdiqlamagan e`di. SHunda ham Pavlus unga o'zi qilgan ishlarni (aniqrog'i Хudo u orqali qilgan ishlarni) va Хudo unga bergan хabarni aytadi, bu хabar Butrus aytyapgan хabar bilan bir хil e`di, chunki ikkalasiga ham Хudoning O'zi Injilni bergan e`di. Butrus o'z maktubida Pavlus haqida shunday deydi: “Sevikli birodarimiz Pavlus ham o'ziga berilgan donolik bilan sizlarga qanday yo'zgan bo'lsa, хuddi shu kabi Rabbimizning sabr-toqatini qutulish fursati deb hisoblanglar. Pavlus hamma maktublarida bu mavzular haqida gapiradi-ku. Ularda tushunish qiyin bo'lgan ba`zi mavzular borki, johil va sabotsiz kishilar boshqa muqaddas yo'zuvlarni buzganlaridek, ularni ham buzib talqin qiladilar. Bu e`sa ularni halokatga yo'liqtiradi.” (2 Butrus 3:15-16). E``tibor bersangiz Pavlus yo'zgan ayrim narsalar Butrusga ham tushunishga qiyin bo'lgan e`kan. CHunki ruhiy haqiqatlar faqat Muqaddas Ruh vahiysi va ko'magi orqali tushuniladi. Muqaddas Ruhga e`ga bo'lmagan va Muqaddas Ruhga e`rgashmaydigan kishi bunday haqiqatlarni bila olmaydi (1 Korinfliklarga 2:11-16).


1:19-oyat

“Lekin Rabbimiz Isoning ukasi Yo'qubdan boshqa havoriylarning hech birini ko'rmadim”.

Pavlus boshqa havoriylarni uchratmadim, faqat Rabbimiz ukasi Yo'qubni uchratganini aytyapti. Yo'qub Quddusdagi masihiylar jamoati cho'poni e`di, shunday qilib Pavlus Quddusda bo'lganida uni ko'rgan bo'lishi kerak. Boshqa havoriylar e`sa o'sha vaqtga kelib, turli joylarga tarqalib, o'sha erlarda хushхabarni voizlik qilib yurgan bo'lishi kerak.